ทำความรู้จักกับแมลงสาบ ชนิดของแมลงสาบ ที่มักพบในประเทศไทย
แมลงสาบ (cockroach) เราคงจะรู้จักและคุ้นเคยกับแมลงชนิดหนึ่ง จัดว่าเป็นแมลงในยุคโบราณชนิดหนึ่ง ที่ถือกำเนิดขึ้นมาในโลกก่อนมนุษย์ มีการพบซากฟอสซิลในยุคไดโนเสาร์ เรียกยุคนั้นว่า ยุคคาร์โบนิเฟอรัส (Carboniferous) คือประมาณ 320 ล้านปีมาแล้ว แมลงสาบในยุคนั้นมีรูปร่างขนาดใหญ่กว่าแมลงสาบในยุคปัจจุบันมาก ลำตัวยาวประมาณ 6 นิ้ว เกิดมาพร้อม ๆ กับแมลงปอยุคโบราณสมัยนั้นเช่นกัน ซึ่งปัจจุบันได้มีการรวมเป็นอันดับกันเดียวกับปลวก เนื่องจากมีความคล้ายคลึงกันหลายอย่าง และมีวิวัฒนาการใกล้เคียงกัน เรามักจะพบเห็นแมลงตามที่พักอาศัย อยู่ในครัว กองขยะ ท่อระบายน้ำ ห้องเก็บของ ในโรงงาน ร้านอาหาร ตลาดสด และในป่า มักอยู่รวมกันเป็นกลุ่ม ในปัจจุบันมีการค้นพบแมลงสาบมาแล้วกว่า 4,000 ชนิด ใน 250 สกุล
ทั้งนี้แมลงสาบเป็นพาหะนำเชื้อโรคต่าง ๆ หลายชนิดมาสู่คน ซึ่งเชื้อโรคจะติดอยู่ตามตัวแมลงสาบทั่ว ๆ ไป ตามขา ปีก และลำตัว ถ้าเดินไปตามอาหารต่าง ๆ เชื้อโรคก็จะติดอยู่ที่อาหารเหล่านั้นด้วย แมลงสาบจะออกหากินอาหารในเวลากลางคืน และเป็นแมลงที่มีอยู่บนโลกมานานแล้ว จึงทำให้แมลงสาบหากินอาหารได้ทุกประเภท เช่น สามารถกินอาหารได้ทุกอย่างทั้งของแห้งของสด อาหารของคนและสัตว์เลี้ยง ซากพืชซากสัตว์ กินเศษอาหาร เศษกระดาษ ปกหนังสือ แป้ง น้ำตาล อาหารบูด ของหวาน สบู่ ยาสีฟัน เสื้อผ้า เครื่องหนัง รองเท้า กาว เส้นผม ซากพืช ซากสัตว์ เสมหะ และอุจจาระ เป็นต้น แมลงสาบยังสามารถปรับตัวได้ทุกสถานการณ์ ไม่ว่าจะอากาศหนาวหรืออากาศร้อน มันสามารถพัฒนาตัวเองได้อย่างดี
วงจรชีวิตของแมลงสาบ
แมลงสาบ มีการเจริญเติบโตเป็นแบบไม่สมบูรณ์ ซึ่งเป็นการเจริญเติบโตที่มีการเปลี่ยนแปลงทั้งรูปร่างและขนาด วงจรชีวิตประกอบด้วย 3 ระยะ คือ ไข่ (egg) ตัวอ่อนหรือตัวกลางวัย (nymph) และตัวเต็มวัย (adult) ตัวอ่อนมีลักษณะคล้ายตัวเต็มวัยโดยตัวอ่อนระยะแรกที่ออกจากไข่จะยังไม่มีปีก เมื่อผ่านการลอกคราบ 2–3 ครั้ง จะเริ่มมีปีกและอวัยวะสืบพันธุ์ค่อย ๆ เจริญเติบโตขึ้นจนเป็นตัวเต็มวัยที่มีปีกเจริญเต็มที่และอวัยวะสืบพันธุ์สมบูรณ์
แมลงสาบตัวเมียจะผลิตไข่เก็บอยู่ในถุงหรืออับใส่ไข่ (Capsule) แมลงสาบบางชนิดจะวางไข่ไว้ตามซอกตามมุมต่าง ๆ บางชนิดถุงไข่หรืออับไข่จะติดอยู่ที่ส่วนท้ายของแมลงสาบตัวเมียอยู่ตลอดเวลา แต่ละถุงหรืออับจะมีไข่อยู่ประมาณ 18 – 40 ฟอง ไข่ฟักนาน 20 – 25 วันก็เป็นตัวอ่อน ตัวอ่อนที่ออกจากไข่จะเจริญเติบโตเป็นตัวเต็มวัยนานประมาณ 36 วัน ตัวแก่มีอายุประมาณ 1 ปี
ชนิดของแมลงสาบที่มักพบบ่อยในประเทศไทย
แมลงสาบอเมริกัน เป็นแมลงสาบที่มีขนาดใหญ่มักพบในที่พักอาศัย ตัวสีน้ำตาลแดง มีขอบสีเหลือง ตัวเต็มวัยยาวประมาณ 3-4 cm. เป็นแมลงสาบที่มักพบบ่อยมากที่สุด ออกหากินในเวลากลางคืน
แมลงสาบเยอรมัน เป็นแมลงสาบขนาดเล็ก ตัวเต็มวัยยาวประมาณ 1.5 cm. มีสีน้ำตาลอ่อน และมีขีดสีดำสองเส่นพาดยาวบนตัว เป็นแมลงสาบที่ไม่บินทั้งตัวผู้และตัวเมีย เป็นศัตรูสำคัญในเคหสถาน
ทำความรู้จักกับแมลงสาบ ชนิดของแมลงสาบ
แมลงสาบแถบสีน้ำตาล เป็นแมลงสาบขนาดเล็ก แมลงสาบลายน้ำตาล มีตัวขนาดเท่ากับแมลงสาบเยอรมัน สีน้ำตาลอ่อน ลักษณะที่สังเกตได้ง่าย คือแถบสีน้ำตาลพาดผ่านเป็นสองแถบที่ปีก แมลงสาบชนิดนี้จะอยู่เป็นกลุ่ม ๆ ในกล่องกระดาษ หรือซอกที่มืดทึบ แต่พบน้อยมาก
แมลงสาบออสเตรเลีย มีแหล่งกำเนิดในทวีปแอฟริกา แต่จะพบมากในเขตอบอุ่นและเขตร้อนรวมทั้งประเทศไทย มีขนาดใหญ่ ลำตัวยาว 27–3 มิลลิเมตร แต่มีขนาดเล็กกว่า แมลงสาบอเมริกาเล็กน้อย สีเข้มกว่า มีแถบสีอ่อนอยู่ด้านข้างของปีกคู่แรก มีแถบสีเหลืองที่ทรวงอกท่อนแรก บินได้เก่งมีการเจริญเติบโตแบบลอกคราบ
แมลงสาบสามัญ เป็นแมลงสาบตัวขนาดใหญ่ ยาวประมาณ 22–27 มิลลิเมตร ตัวสีน้ำตาลเข้มหรือดำ และมีลายสีเหลืองหรือขาวเด่นชัดด้านบนทรวงอกทั้ง 3 ท่อนและขอบด้านนอกของส่วนท้อง ตัวเมียไม่มีปีก ส่วนตัวผู้จะมีปีกสั้น ๆ แต่บินไม่ได้ แมลงสาบชนิดนี้มักอยู่กันเป็นกลุ่ม ๆ ในที่มืด ตามซอกที่เก็บของ กองหนังสือ เป็นต้น
วิธีป้องกันและกำจัดแมลงสาบ
- ดูแลทำความสะอาดอย่างสม่ำเสมอ ความสกปรกเป็นสิ่งหนึ่งที่ดึงดูดแมลงสาบ ด้วยสภาพแวดล้อมที่แมลงสาบชื่นชอบ ดังนั้นจึงต้องหมั่นทำความสะอาดสม่ำเสมอ เพื่อป้องกันไม่ให้แมลงสาบเข้ามาอาศัยนั่นเอง
- ทำลายแหล่งน้ำและอาหาร เพราะเป็นสิ่งที่สำคัญที่แมลงสาบใช้ในการดำรงชีวิต จึงถือว่าเป็นการกำจัดแมลงสาบอีกหนึ่งวิธี ควรนำเศษอาหารไปทิ้งให้สม่ำเสมอ อย่าปล่อยอาหารไว้นาน เก็บอาหารไว้ให้มิดชิด และพร้อมกำจัดแหล่งน้ำภายในบ้าน
- กำจัดสถานที่แออัด อย่างเช่น ลิ้นชัก ตู้เก็บของ ตู้เสื้อผ้า ลังกระดาษ กองหนังสือ สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นสถานที่ซ่อนตัวของแมลงสาบ ซึ่งควรมีการตรวจสอบกำจัด ทำความสะอาดอยู่ตลอด รวมถึงจุดเสี่ยงอื่น ๆ
- ใช้เจลเหยื่อแมลงสาบ ใช้เจลเหยื่อแมลงสาบ เป็นวิธีที่ได้ผลมากที่สุด ในการกำจัดแมลงสาบ เพราะเหยื่อสามารถดึงดูดและมีฤทธิ์จัดการแมลงสาบได้หลากหลายสายพันธ์ และยังเป็นวิธีที่ปลอดภัยอีกด้วย
- ป้องกันการเข้ามาของแมลงสาบ โดยการปิดช่องทางเข้า เช่น ติดคิ้วกันแมลงที่ร่องประตู หน้าต่าง, ติดตั้งตะแกรงท่อน้ำทิ้งแบบกันแมลง เป็นต้น
- ลูกเหม็น ไอเทมสุดคลาสสิค ที่ทุกบ้านต้องมี เป็นอีกหนึ่งวิธีในการจัดการกับแมลงสาบมาทุกยุคทุกสมัย ที่ใช้ได้ผลจริง! นำลูกเหม็นไปวางไว้ตามสถานที่ต่างๆ ที่คิดว่าแมลงสาบจะอาศัยอยู่ เพราะลูกเหม็นจะส่งกลิ่นฉุนออกมา จนทำให้แมลงสาบไม่อยากเข้ามาอาศัยได้อีก
บทความเพิ่มเติม : เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับปลวก
กำจัดแมลงสาบ : de-landhousingservice.com
